Na berekening van de opbrengst, moeten nog de kosten van de hennepkwekerij hierop in mindering worden gebracht. De bedoeling is immers om de verdachte terug te brengen in dezelfde vermogenspositie waarin hij verkeerde voor de start met de hennepkwekerij; alleen het wederrechtelijk verkregen voordeel moet worden afgepakt.
Algemene eisen
Er gelden wel enkele voorwaarden alvorens de gemaakte kosten in mindering gebracht kunnen worden op de verkregen opbrengst. De Hoge Raad heeft in zijn arrest van 8 juli 1992, JOW 1996, 50 hierover het volgende bepaald:
- dat alleen de kosten aftrekbaar zijn die de verdachte anders niet zou hebben gemaakt indien hij het strafbare feit, te weten het telen van hennep, niet zou hebben gepleegd
- dat alleen de kosten voor aftrek in aanmerking komen die in directe relatie staan tot de voltooiing van het delict.
Verder is in de jurisprudentie bepaald:
- dat alleen kosten met betrekking tot feiten die tot opbrengst hebben geleid aftrekbaar zijn
Aftrekbare kosten
Bij hennepkwekerijen zijn er een aantal kosten die in aanmerking kunnen komen om op de realiseerde of geschatte opbrengst in mindering te worden gebracht. De aftrekposten worden doorgaans gebaseerd op het rapport
Wederrechtelijk verkregen voordeel hennepkwekerij bij binnenteelt onder kunstlicht - standaardberekeningen en normen.Wij zullen de verschillende aftrekposten achtereenvolgens bespreken.
1. Investeringskosten installatie hennepkwekerij en toebehoren
In het algemeen geldt dat de werkelijk gemaakte kosten voor de aanschaf van de installatie van de hennepkwekerij en al het toebehoren voor aftrek in mindering komen. Bij de hennepkwekerij moet hier gedacht worden aan de lampen, kweekbakken, tafels, potten, ventilatoren, bewateringssysteem, afzuiginstallatie, knipschaartjes, elektriciteitsvoorzieningen.
Vaak zijn de werkelijke kosten niet bekend omdat de verdachte daarover niets wil verklaren en/of hij de investeringen niet kan aantonen. Op basis van voormeld rapport wordt dan een schattig gemaakt van de investeringskosten op basis van standaardkosten naar gelang de omvang van de hennepkwekerij.
Het is echter niet zo dat de volledige investeringen in mindering mogen worden gebracht. In het rapport en in de jurisprudentie wordt uitgegaan van een vaste afschrijving per oogst. Hierbij worden de volgende standaardbedragen gehanteerd;
Omvang hennepkwekerij |
Investeringskosten |
Afschrijvingskosten per oogst |
0 - 200 planten |
€ 3.000,00 |
€ 150,00 |
200 - 300 planten |
€ 4.000,00 |
€ 200,00 |
300 - 400 planten |
€ 5.000,00 |
€ 250,00 |
400 - 500 planten |
€ 6.000,00 |
€ 300,00 |
500 - 600 planten |
€ 7.000,00 |
€ 350,00 |
600 - 700 planten |
€ 8.000,00 |
€ 400,00 |
700 - 800 planten |
€ 9.000,00 |
€ 450,00 |
800 - 900 planten |
€ 10.000,00 |
€ 500,00 |
900 - 1000 planten |
€ 10.000,00 |
€ 500,00 |
> Meer informatie aftrek investeringskosten
2. Hennepstekken
Bij hennepkwekerijen in Nederland gaat het in de meeste gevallen om kweek vanaf hennepstekken. De hennepstekken worden bij derden ingekocht, en zijn aftrekbaar omdat zij in directe relatie staan tot de realisatie van het delict. Alleen de gekochte hennepstekken die later hebben geleid tot een geslaagde oogst komen voor aftrek in aanmerking.
Ook hier is het aan de verdachte om zelf inzicht te verschaffen in de gemaakte kosten voor de aanschaf van hennepstekken en de gemaakte kosten aan te tonen. Omdat dat vaak niet mogelijk is, zal voor de berekening van de kosten moeten worden teruggegrepen op het voormelde rapport. Hierin wordt als uitgangspunt een bedrag van
€ 2,85 per hennepstek gerekend.
> Meer informatie aftrek kosten hennepstekken
3. Variabele kosten (kosten water, voedingsstof, en kweekmedium)
Bij variabele kosten moet u denken aan: potgrond, steenwol, of mapito, het waterbruik, en de kosten voor voedingsstoffen. In het rapport wordt hiervoor als uitgangspunt een bedrag van € 3,33 per plant gehanteerd.
> Meer informatie aftrek variabele kosten
4. Elektriciteitskosten
Het telen van hennep onder assimilatielampen kost veel elektriciteit. Bij de meeste hennepkwekerijen wordt de elektriciteit illegaal afgenomen, maar soms verloopt de afname ook gewoon via de meter.
Wanneer door de verdachte kan worden aangetoond dat hij de afgenomen elektriciteit (alsnog) aan de energiemaatschappij of de netbeheerder heeft betaald, worden de betaalde elektriciteitskosten in mindering gebracht op de berekende opbrengst.
Wanneer de elektriciteit illegaal is afgenomen, bestaat het aan de netbeheerder te betaalde of betaalde bedrag niet alleen uit de afname van elektriciteit, maar ook de meterkosten, boete wegens illegale verzwaring, personeelskosten, en andere lasten. Deze bijkomende kosten, komen niet voor aftrek in aanmerking. Alleen de kosten wegens afgenomen elektriciteit kunnen in mindering worden gebracht, en dan ook nog alleen voor zover het betrekking heeft op de vastgestelde oogst(en), en dus niet voor wat betreft de laatste teelt, die door de politie in beslag is genomen, en ook niet wanneer u elektriciteitskosten aan de netbeheerder hebt terugbetaald over een langere periode (en dus meer oogsten) dan door de rechter wordt aangenomen.
> Meer informatie aftrek elektriciteitskosten
5. Personeelskosten / knipkosten
Indien u verklaart dat u voor het knippen van de henneptoppen knippers hebt ingezet, komen deze kosten ook voor aftrek in aanmerking. In beginsel gaat het om de werkelijk gemaakte kosten, maar omdat deze in de meeste gevallen niet aangetoond kunnen worden, kan hiervoor op grond van het voormelde rapport een bedrag van € 2,00 per plant worden gehanteerd.
> Meer informatie knipkosten
6. Huisvestingskosten
De huisvestingskosten kunnen bestaan uit de huur of betaalde hypotheekrente voor een woning of een pand. Het gaat hier altijd om de werkelijk gemaakte kosten, nu deze kosten over het algemeen zijn aan te tonen.
De huisvestingskosten komen echter alleen voor aftrek in aanmerking wanneer deze echt alleen zijn gemaakt door de hennepteelt, en niet toch al voor legale doeleinden gemaakt zouden worden. Wanneer u bijvoorbeeld zelf in de woning woont, of er alleen tijdelijk niet woont, wordt niet voldaan aan deze eis. Dat is ook het geval wanneer u de hennepkwekerij hebt staan in een pand waar u zelf tevens uw bedrijf hebt zitten.
Daarbij geldt dat alleen de huisvestingskosten over de periode van 10 weken (vaste kweekcyclus) voorafgaande aan de oogst voor aftrek in aanmerking komen.
> Meer informatie aftrek huisvestingskosten
7. Toegekende vordering benadeelde partij
Soms kan zich een benadeelde partij voegen in de strafzaak. Dit kan de netbeheerder zijn voor de terugvordering van de afgenomen, maar niet betaalde elektriciteit, en verder zou de eigenaar van het pand zich kunnen voegen als benadeelde partij indien als gevolg van de hennepkwekerij schade is toegebracht aan het pand. Wanneer de rechter de vordering van de benadeelde partij toewijst, moet dit bedrag in mindering worden gebracht op de uiteindelijke ontnemingsvordering. Er gelden wel enkele voorwaarden voor verrekening.
De verrekening van de vordering van de benadeelde derde als bedoeld in het zesde lid van artikel 36e Sr. is naast de eis van toekenning in rechte onderworpen aan de volgende cumulatieve voorwaarden:
(1) de kracht van gewijsde: de toekenning in rechte is onherroepelijk,
(2) de schade en het voordeel vloeien voort uit hetzelfde strafbare feit: de vordering van de benadeelde partij strekt tot vergoeding van schade die het gevolg is van het delict waarop de ontnemingsvordering (mede) is gegrond, en
(3) het verband tussen het voordeel en de schade: voor verrekening is slechts beschikbaar dat deel van het totale voordeelbedrag waartegenover een daarmee corresponderend nadeel staat.
Immateriële schade (HR 11 april 2000, LJN AA5438, NJ 2000, 590), letselschade, herstelkosten (HR 13 oktober 2009, LJN BJ3254) e.d. komen dus op grond van de derde precisering niet in aanmerking voor verrekening op de voet van het zesde lid. Tegenover dergelijke schade staat niet een spiegelbeeldig voordeel.
Toch bestaat in de literatuur over dit laatste de nodige discussie. Tegenstanders geven - naar onze mening terecht - aan dat ook vergoeding van bijvoorbeeld immateriële schade die het gevolg is van het delict waarop de maatregel is gegrond in effect de ontneming van voordeel teweegbrengt (M.J. Borgers, De ontnemingsmaatregel, diss. KU Brabant, 2001, p. 370) De P-G Machielse bespreekt deze problematiek in zijn
conclusie bij HR 23 maart 2004, LJN AO2607, NJ 2004, 256.
> Meer informatie aftrek toegewezen vordering benadeelde partij
NIET AFTREKBAAR
Voor de volledigheid noemen wij ook enkele posten die NIET voor aftrek op de ontnemingsvordering in aanmerking komen: